17 December 2007

Climate


Climate

The Mountains lie in the temperate zone of Central Europe. They are an important barrier to the movements of air masses. Their mountainous topography causes the most diverse climate in that region.
The effects of global warming in the Tatra Mountains started to be visible around the 1980s.
Winds

The average wind speed on the summits is 6 m/s.
southerly winds on the northern side
westerly winds at the base of Tatra (Orawa-Nowy Targ Basin)
foehn winds (Polish: halny) most often occur between October and May. They are warm and dry and could cause extensive damage.
Temperature
Temperatures range from -40 °C in the winter to 33 °C in warmer months. Temperatures also vary depending on altitude and sun exposure of a given slope. Temperatures below 0 °C last for 192 days on the summits.
Precipitation
Highest precipitation figures are recorded on northern slopes. In June and July monthly precipitation reaches around 250 mm. Precipitation occurs for 215 to 228 days a year. Thunderstorms occur 36 days a year on average.
Snow cover
Maximum thickness on the summit amounts to around 320 cm in March. Peaks are sometimes covered with snow throughout the year. Avalanches are frequent.



Clima

En la zona montañosa de Tatras realmente sólo hay dos estaciones bien marcadas, verano-invierno, y son abundantes las lluvias. Los veranos son cortos, mientras que inviernos largos y fríos.




Klimat

Klimat tatrzański ma wiele cech wspólnych z klimatem alpejskim. Najważniejsze z nich to niska średnia temperatur w roku, duża zmienność temperatur w ciągu doby, gwałtowne zmiany, częste zachmurzenia, znaczna ilość dni z opadami (w wyższych partiach gór większość opadów ma postać śniegu), zamglenia, długo utrzymująca się pokrywa śnieżna, silne nasłonecznienie i wiatry wiejące zazwyczaj z zachodu oraz z kierunku południowo-zachodniego. Większość zjawisk związana jest z przechodzeniem frontów atmosferycznych.
Zima w Tatrach trwa zazwyczaj od końca listopada do końca marca (w Zakopanem) i od połowy października do początku maja na wysokości Kasprowego Wierchu. Najzimniejszym miesiącem najczęściej jest luty, a najcieplejszym lipiec. Najniższa zanotowana temperatura to -39,5°C w lutym 1929 a najwyższa to +30,2°C w sierpniu 1943. Charakterystyczne dla klimatu tatrzańskiego są zimowe inwersje temperatury (im wyżej tym cieplej) oraz śnieżyce w środku lata.
Silne, często huraganowe wiatry zazwyczaj nazywane są halnymi. To uogólnienie jest błędne. Wiejący z kierunku południowego wiatr halny jest odpowiednikiem fenu. Powstaje w sytuacji, gdy na wschód od Tatr rozwija się wyż a na zachód niż. Nagrzane powietrze po południowej stronie Tatr podnosi się i stopniowo ochładza się (ok. 0,6°C/100 m). Para wodna zawarta w powietrzu skrapla się. a nad grzbietem Tatr powstaje podłużny obłok (widoczny najlepiej nad Giewontem i Czerwonymi Wierchami). Masy powietrza po przejściu grzbietu opadają gwałtownie w kierunku Zakopanego. Temperatura po polskiej stronie Tatr rośnie (ok. 1°C/100 m) a wiatr wieje gwałtownymi, ciepłymi podmuchami, pomiędzy nimi występują charakterystyczne okresy "ciszy". Wiatr halny zazwyczaj pojawia się wiosną lub jesienią, trwa od kilku godzin do kilku dni. Kończy się na ogół opadami deszczu lub śniegu. Najsilniejszy przeszedł w dniach 6-7 maja 1968 r., wiał z prędkością 280 km/godz. i połamał ok. 500 ha lasu. Wiatr halny poprzedza spadek ciśnienia powietrza odczuwany zwłaszcza przez osoby nadpobudliwe oraz cierpiące na choroby serca i krążenia. Zimne, porywiste wiatry wiejące z kierunków zachodnich nazywane są przez górali orawskimi.
Innym zjawiskiem występującym w Tatrach są silne zamglenia. W przypadku utrzymywania się mgieł w dolinach przy jednoczesnym nagrzaniu powietrza w wyższych partiach gór można czasem zaobserwować w horyzontalnym położeniu słońca tzw. widmo Brockenu (własny, wyolbrzymiony cień na ekranie mgieł). W przesądach taternickich zaobserwowanie tego zjawiska traktowane bywa jako ostrzeżenie (zwiastun nieszczęścia). Jednak widziane trzykrotne jest już swoistym "zabezpieczeniem" w dalszych wędrówkach po górach.

No comments: